Bina Çatılarında Dilatasyon Nasıl Yapılır?
Çatılarda Dilatasyon: Yapının Dayanıklılığı İçin Önemli Bir Unsurdur
Giriş: Çatılar, herhangi bir yapının en önemli yapısal bileşenlerinden biridir. Ancak, çatıların zamanla genleşme ve büzülme gibi doğal hareketler yaşaması mümkündür. Bu durumda, çatılarda dilatasyon ekleri kullanılarak yapıların dayanıklılığı sağlanabilir.
Neden Dilatasyon Eklemleri Kullanılmalıdır?
Çatıların doğal olarak genleşmesi ve büzülmesi, malzeme yorgunluğuna, sıcaklık değişikliklerine, yağışa ve diğer çevresel faktörlere bağlıdır. Bu hareketler, yapısal deformasyona ve çatının zarar görmesine neden olabilir.
Dilatasyon eklemleri, çatıların hareketlerini emerek ve yöneterek çatıların hasar görmesini önler. Bu eklemler, çatı kaplamalarının ortasına yerleştirilerek, malzeme genleşmesi ve büzülmesi sırasında açılmaları engeller. Böylece çatı yapısı, uzun süre dayanıklılığını koruyabilir.
Hangi Dilatasyon Eklemleri Kullanılabilir?
Çatı dilatasyon ekleri, farklı malzemelerden yapılmış birçok farklı türde bulunabilir. Bunlar arasında plastik, kauçuk, alüminyum ve çelik bulunur. Seçilen malzeme, çatının yapısına, çevresel faktörlere ve bütçeye bağlı olarak değişebilir.
Plastik dilatasyon eklemleri, düşük maliyetli bir seçenek olarak kabul edilir. Kauçuk ve alüminyum dilatasyon eklemleri ise dayanıklılık ve uzun ömürleri nedeniyle tercih edilir. Çelik dilatasyon eklemleri ise yüksek dayanıklılık ve güvenlik sağlar.
Dilatasyon Eklemleri Nasıl Kurulur?
Dilatasyon eklemleri, çatının yapısına uygun olarak kurulmalıdır. Bu nedenle, çatı yapısının durumuna göre, dilatasyon eklemlerinin kurulumu için farklı yöntemler kullanılabilir.
Plastik ve kauçuk dilatasyon eklemleri, genellikle çatı kaplamasına yapıştırılır veya vidalanır. Alüminyum ve çelik dilatasyon eklemleri ise, çatı kaplamasının ortasına yerleştirilir ve vida veya kaynak yöntemleriyle sabitlenir.
Sonuç: Çatılarda dilatasyon ekleri, yapıların dayanıklılığını artıran önemli bir bileşendir. Bu eklemler, çatıların doğal hareketlerini yöneterek hasar görmelerini önler ve uzun süreli dayanıklılık sağlar. Hangi tür dilatasyon eklerinin kullanılacağı, çatının yapısına, çevresel faktörlere ve bütçeye bağlı olarak değişebilir. Dilatasyon eklemleri, doğru şekilde kurulduğunda, çatıların ömrünü uzatır ve yapıların daha güvenli olmasını sağlar.
Bitişik nizam binalarda binalardan birinin alt katta, diğerinin üst katta olması ya da her iki binanın aynı kota bulunması halinde değişik çözümler gerekir.
İki bina arasına yağış sularının girmesinin mutlaka önlenmesi amacıyla ideal bir ayrıntı halledilmesi ve bu ayrıntıın iki bina arasındaki hareketlere de uyum göstermesi beklenmelidir. Özet olarak, ayrıntıın yağış suyunu geçirmemesi ve harekete imkan vermesi beklenir.
Alt kattaki binanın çatı kaplamasına ideal olması gereken bu ayrıntıda, alt kattaki binanın kalkan duvarının bir oran yükseltilerek bir eğik dere oluşturulması idealdir. Kalkan duvarı yükseltilmeksizin de bir çözüm yapılabilir.
Binaların saçak katlarının aynı olması halinde ayrıntıın çözümü bir dilatasyon ara kesitinin çözümüne dönüşür. Öncelik ile komşu her binaya, çatı kaplama kotuna yakın bir yükseklikte kalkan duvarı yapılması gereklidir; bu kalkan duvarlarının üzerine çatı kaplama kotunun 20 - 25 cm kadar üzerine çıkan ve kalınlığı aşağı yukarı 10 - 12 cm olan betonarme bir hatıl dökülmelidir. Komşu İki binadaki bu betonarme hatılların arasındaki boşluğu kapamak üzere metal ya da strafor harpuşta elemanlar kullanılarak çözüme ulaşılır.
Birbirine sınır olan, aynı tipte veya farklı tipteki imalatları birbirinden ayırmak için bırakılan boşluklara dilatasyon denir.
Aynı tip dedik, örneğin beton dökümlerinde belirli aralıklarla dilatasyon bırakılabilir. Temelde, döşemede, blok blok dökülen istinat duvarlarında vb.
Farklı tip yapılar dedik, örneğin seramikten alçıpana gibi farklı malzeme geçişlerinde, dilatasyon derzi bırakılabilir.
Dilatasyonlar yatayda veya düşeyde olabilirler.
Peki dilatasyon neden bırakılır? Bu farklı genleşmelerden doğacak olan hasarları (genleşme çatlakları) önlemek gibi fizilsek kaygılardan, veya çeşitli son bitiş teknikleri ve mimari kaygılardan ötürü olabilir.
Dilatasyonları izolasyon, mimari bitiş vb. nedenlerle kapatan profillere de dilatasyon profili denir.
Metpor
info@metpordekor.com
Okunma Sayısı : 7 340